0%

انواع ماساژ درمانی در فیزیوتراپی و توانبخشی

انواع ماساژ درمانی

انواع ماساژ درمانی در فیزیوتراپی و توانبخشی

4.8/5 - (9 امتیاز)

ماساژ درمانی

ماساژ درمانی از جمله تکنیک های مهم و کاربردی است که در فیزیوتراپی و عملکرد فیزیوتراپیست نقش مهمی دارد. هر کدام از تکنیک های ماساژ درمانی، در جای مخصوصی در بدن به کار برده می شود. خوب است بدانیم، ماساژ درمانی و تکنیک های ماساژ، آغازگر علم فیزیوتراپی است؛ تا جایی که در دنیای امروز تکنیک ماساژ دستی بسیار متفاوت تر از انواع ماساژ درمانی در فیزیوتراپی است.

ماساژ درمانی همچنین یک روش اساسی برای ورزشکاران و سایر افرادی است که به دنبال حفظ انعطاف و جلوگیری از آسیب دیدگی های داخلی، بهبود کیفیت خواب، دوری از استرس، کاهش درد و … هستند.مهم ترین رکن در ماساژ درمانی، نقطه شروع است. در نقطه شروع، فیزیوتراپیست باید با تمرکز بر نواحی خاص ماهیچه ایی و بافت همبند بهترین قسمت را جهت انتخاب نقطه محرک انتخاب کند تا بتواند آغازگر شروع تسکین درد دیگر مفاصل و عضلات باشد.

شواهد علمی نشان می دهد که ماساژ درمانی می تواند تاثیر مستقیم و شگرفی روی درمان بیماری هایی نظیر ایدز، افسردگی و سرطان داشته باشد. در طی یک تحقیق در سال 2008 الی 2011 فیزیوتراپیست ها دریافتند، ماساژ درمانی حتی می تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت خواب بیماران سرطانی داشته باشد.

 انواع ماساژ درمانی

ماساژ سوئدی:

از جمله محبوب ترین، پرطرفدارترین و استاندارد ترین نوع ماساژ، ماساژ سوئدی است. در واقع نام دوم ماساژ سوئدی، ماساژ درمانی است. این سبک از ماساژ با استفاده از روغن و یا لوسیون صورت می گیرد و دارای 5 اصل، لرزش، ورز دادن، غلت زدن، بلند کردن و اصطکاک عرضی عمقی است. ماساژ سوئدی باعث آرامش کامل بدن و بهبود آسیب دیدگی و صدمات می شود.

ماساژ بافت عمیق:

ماساژ بافت عمیق، یک شیوه ماساژ درمانی متمرکز روی یک نقطه خاص است که گره های عضلانی و نواحی دارای مشکل و همچنین بافت های عمیق را مورد هدف قرار می دهد. ماساژ بافت عمیق، تاثیر زیادی بر عملکرد بیماران مبتلا به سکته مغزی و پارکینسون دارد. ماساژ بافت عمیق شدیدتر از ماساژ سوئدی است؛ اما احساس درد در این ماساژ نشان دهنده شدت کار و اثر گذاری ماساژ نیست.

پس در صورت احساس درد به هنگام ماساژ بافت عمیق، حتما باید به فیزیوتراپیست اطلاع داد. ماساژ بافت عمیق می تواند کمک زیادی به کاهش درد آرتروز، کاهش درد آرنج تنیس و… کند.

ماساژ سنگ داغ:

فیزیوتراپیست در این نوع از ماساژ، علاوه بر انجام ماساژ درمانی، از سنگ های صاف آتشفشانی داغ بر روی نقاط به خصوص بدن استفاده می کند. گرمای سنگ به خوبی می تواند احساس آرامش را به فرد منتقل کند و از تنگی عضلات ماهیچه ایی بکاهد.

به طور معمول سنگ های داغ  بین شکم و پاها، کف دست، ستون فقرات قرار می گیرد. ماساژ سنگ داغ در صورت استفاده از روغن و لوسیون و گردش در ناحیه دست، شانه و پا می تواند به صورت تلفیقی از ماساژ بافت عمیق و سوئدی عمل کند. ماساژ سنگ داغ برای افراد دیابتی، بیماران مبتلا به واریس و فشار خون بالا باید حتما توسط برنامه ریزی و تجویز پزشک صورت گیرد.

مادران باردار هرگز نباید از این سبک از ماساژدرمانی استفاده کنند. ماساژ سنگ داغ برای افرادی که همواره احساس سردی دارند بسیار آرامش بخش است. این نوع ماساژ کمک زیادی به کمر درد، افسردگی و بی خوابی نیز می کند. نکته ضروری در انجام ماساژ سنگ داغ این است فرد مورد نظر قبل از اعمال ماساژ درمانی از خوردن غذا پرهیز کرده و در مقابل به مقدار لازم آب بنوشد. ماساژ سنگ داغ از جمله انواع ماساژ درمانی مرتبط با فیزیوتراپی است که همچنان در حال پژوهش و تکامل است.

ماساژ آروتراپی:

ماساژ آروتراپی از زیر شاخه های ماساژ سوئدی محسوب می شود؛ تنها با این تفاوت که در این سبک از ماساژ، روغن مورد استفاده توسط فیزیوتراپیست نقش مهمی را ایفا می کند. به طور معمول روغن استفاده شده در این سبک از ماساژ درمانی، باید به گونه ایی باشد که علاوه بر خاصیت درمانی، آرامش را به فرد مورد نظر القا کند. البته فیزیوتراپیست باید فرد را از مخلوط روغن آگاه کند، چرا که ممکن است روغن مورد نظر سبب حساسیت پوستی فرد شود. از ماساژ آروتراپی می توان به منظور درمان کمر درد، اختلالات گوارشی، بی خوابی و دردهای قاعدگی استفاده کرد.

ماساژ ورزشی:

ماساژ ورزشی به منظور پیشگیری و درمان صدمات ورزشی صورت می گیرد. ماساژ ورزشی می تواند در کاهش و تسکین دردهای عضلانی غیر ورزشکار نیز موثر باشد. ماساژ ورزشی می تواند به افزایش جریان خون و انعطاف پذیری افراد کمک زیادی کند. در سبک ماساژ ورزشی می توان از ماساژ درمانی اصطکاک عمیق نیز استفاده کرد.

ماساژ رفلکسولوژی:

ماساژ رفلکسولوژی از گونه ماساژهایی است که ریشه در تاریخ مصر و چین دارد. اما عامل اثبات و تکامل این سبک از ماساژ، یک فیزیوتراپیست آمریکایی بود که اعتقاد بر این داشت که می تواند با ماساژ درمانی، مقدار قابل توجهی هورمون اندورفین در بدن فرد آزاد کند. ماساژ رفلکسولوژی از جمله ماساژ های پوشیده ایی است که از پا و انگشتان پا آغاز خواهد شد.

ماساژ رفلکسولوژی می تواند کمک زیادی به کاهش خستگی و بی خوابی و کنترل اختلالات قاعدگی کند. آخرین تحقیقات حاکی از آن است که ماساژ رفلکسولوژی می تواند کمک زیادی به بهبود زخم و جراحات ناشی از سرطان کند. این ماساژ همچنین از جمله ماساژ هایی است که تنها محدود به محیط بیمارستان و پزشکی نیست، بلکه تمامی افراد می توانند از آن استفاده کنند. ماساژ رفلکسولوژی  به عنوان یک صنعت پر سود در آمریکا شناخته شده است.

ماساژ شیاتسو:

ماساژ شیاتسو منشا گرفته از طب چینی توام با طب سوزنی است. واژه شیاتسو در ژاپنی به معنای فشار انگشت است. از این رو فیزیوتراپیست به کمک فشار دست و گاهی آرنج، حرکات ریتمیک را در سراسر بدن اعمال می کند. ماساژ شیاتسو از جمله ماساژهایی است که در آن روغن یا لوسیون استفاده نمی شود. ماساژ شیاتسو نیز هم چون طب سوزنی در نقاط خاصی از بدن صورت می گیرد. دانشمندان هنوز در حال بررسی علت بهبود و آرامش ماساژ شیاتسو هستند.

آن ها معتقدند که ماساژ شیاتسو قادر است سیستم اعصاب سمپاتیک را آرام کند. در ماساژ شیاتسو ممکن است در برخی از موارد در صورت اعمال فشار فیزیوتراپیست، فرد احساس درد کند؛ اما اغلب افراد درد ایجاد شده را با نام یک پدیده و احساس خوب می شناسند. ماساژ شیاتسو سبب افزایش انرژی می شود و می تواند به افراد در درمان اختلالات گوارشی، درمان سیاتیک، آرتروز گردن، مشکلات سینوسی، یبوست و سندرم قبل قاعدگی کمک کند.

ماساژ تایلندی:

ماساژ تایلندی پیوندی نزدیکی با یوگا دارد و در برخی از نوشته ها از ماساژ تایلندی با عنوان یوگا تنبل یاد شده است. ماساژ تایلندی دارای انرژی و حرکات کششی به مراتب فعالی نسبت به سایر ماساژ است. ماساژ تایلندی از جمله ماساژ هایی است که می تواند به صورت پوشیده انجام گیرد. این سبک از ماساژ کمک زیادی به بهبود کمر درد، درد های میگرنی، کاهش استرس و بهبود انعطاف پذیری بدن می کند.

ماساژ زایمان:

بر خلاف دیگر حالت ماساژ ها که فرد مورد نظر بر روی شکم دراز می کشد در این شیوه از ماساژ درمانی در فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست از مادر باردار می خواهد تا به پهلو بخوابد و با استفاده از یک میز ماساژ بریده شده از فرد باردار می خواهد تا بر روی معده خود چرخش داشته باشد. ماساژ زایمان تنها برای افراد باردار نیست بلکه می تواند بسیار مورد استقبال زنانی که مشکل سندرم قاعدگی دارند، قرار گیرد. ماساژ زایمان می تواند به زایمان آسان و بهبود کیفیت خواب و کاهش استرس و تنش مادران باردار کمک زیادی کند.

مطلب پیشنهادی  هزینه و تعرفه خدمات‌ فیزیوتراپی

ماساژ نوزاد:

از دیگر مواردی است که باید حتما توسط فیزیوتراپیست با تجربه صورت گیرد. این شیوه از ماساژ در ساعات اولیه به دنیا آمدن نوزاد به منظور کاهش درد عضلانی و بهبود تنفس، افزایش توانمندی نوزاد و بهبود عملکرد دستگاه دفعی صورت می گیرد و اکیدا استفاده از در خارج از بیمارستان ممنوع است.

ماساژ نقطه ایی:

این شکل از ماساژدرمانی باعث برطرف کردن درد های مزمن عضلانی از جمله فیبرومیالژیا می شود. ماساژ نقطه ای، شباهت زیادی با ماساژ بافت عمیق دارد. تنها تفاوت ماساژ بافت عمیق با ماساژ نقطه ای این است که ماساژ بافت عمیق در محدوده وسیعتری صورت می پذیرد، اما ماساژ نقطه ایی توسط انگشتان فیزیوتراپیست و به صورت ماشه ای و با در نظر گرفتن یک محدوده کوچک صورت می گیرد. ماساژ نقطه ایی تاثیر شگرفی در درمان درد ناشی از سیاتیک، آزاد سازی مفاصل سفت و… دارد.

ماساژ انتشار میوفیسیال:

ماساژ انتشار میوفیسیال، از جمله تکنیک های مهمی است که اغلب در سبک ماساژ عمیق به منظور آزاد سازی بافت فاشیا استفاده می شود. فاسیا بافت همبند، سخت و کلاژنی است که سراسر عضلات را می پوشاند. استرس، صدمات و ضعف بدن، سبب اختلال در عملکرد فاسیا می شود. از این رو انواع تکنیک های مورد استفاده در ماساژ عمقی سبب آزاد سازی و ترمیم بافت فاسیا می شود.

ماساژ زانو زدن:

تکنیک مورد نظر بیشتر در نواحی دست صورت می گیرد. در این حالت از ماساژدرمانی، فیزیوتراپیست جنس لطیفی نظیر خمیر را در اختیار فرد مورد نظر قرار می دهد تا او به خمیر فشار وارد کند. فشار و تمرین باید به گونه ایی باشد که تمامی اندام ها را درگیر کند. تعداد فشار وارده و سرعت فرد در این سبک از ماساژ مهم است. تعداد فشار های وارده بر خمیر و سرعت انجام کار هر بار نسبت به دفعه قبل بررسی خواهد شد.

تکنیک های ماساژ درمانی

تکنیک های ماساژ درمانی دارای انواع مختلفی هستند که هر تکنیک وابسته به نوع ماساژ درمانی و حالت بدن فرد مورد نظر استفاده می شود در این بخش به مهم ترین تکنیک های ماساژ درمانی در فیزیوتراپی می پردازیم.

– سرخوردن طولی: این تکنیک ماساژ درمانی از جمله روش های مورد استفاده در ماساژ درمانی اساسی و موثر است که در جهت جریان خون انجام می شود. این تکنیک در فیزیوتراپی سبب پراکندگی مایعات از محل آسیب دیده می شود که به کاهش التهاب و تورم ناحیه آسیب دیده کمک می کند.

– کف زدن: این روش با ضربه زدن و گاهی حرکات دایره ای به پوست توسط دست های فیزیوتراپیست صورت می گیرد. در این تکنیک از ماساژ درمانی، فرد می تواند خوابیده و یا نشسته باشد. کف زدن به عنوان تکنیکی در ماساژ درمانی می تواند به کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب کمک زیادی کند.

– حک کردن: این تکنیک های ماساژ درمانی در فیزیوتراپی شامل ضربه زدن به پوست با ساعد در قسمت های مختلف بدن است. برای انجام این تکنیک ماساژ فرد مورد نظر باید به حالت خوابیده باشد. از حک کردن به منظور بهبود کیفیت گردش خون استفاده می شود.

– بلند کردن: در تکنیک بلند کردن از جمله تکنیک های ماساژ درمانی، فرد باید به حالت خوابیده باشد و عضلات در حالت ریلکسیشن باشند. در این تکنیک، ماساژ توسط فیزیوتراپیست باید به گونه ای انجام شود که بافت از استخوان جدا شده و پس از فشردن بافت، آزاد سازی صورت پذیرد.

– فشرده سازی: این تکنیک به ماساژ ریتمیک عضلات نیز مشهور است. این تکنیک از ماساژ درمانی، در واقع همان گرم کردن قبل از انجام ورزش های سخت است.

– اصطکاک عرضی عمقی: این تکنیک ماساژ درمانی در فیزیوتراپی به طور مستقیم توسط انگستان دست صورت می گیرد که با فشار و نوسان های ایجاد شده در بافت ماهیچه توسط فیزیوتراپیست انجام می شود. در این سبک از ماساژ درمانی، بافت آسیب دیده تسکین می یابد. تکنیک اصطکاک عرضی عمقی، بیشتر برای تاندون ها و رباط های آسیب دیده استفاده می شود.

PNF: در این تکنیک از ماساژ درمانی، اغلب گیرنده های عصبی مورد هدف قرار می گیرند. اگر بخواهیم توضیح کوتاهی در این مورد ارائه دهیم باید بگوییم که در ماساژ درمانی با استفاده از تکنیک PNF، ابتدا عضله به مدت 30 ثانیه توسط فیزیوتراپیست کشیده و نگه داشته می شود. این کشش و نگه داشتن تا جایی که تا حد امکان عضله منقبض شود، ادامه پیدا می کند. سرانجام عملیات آزاد سازی عضله صورت می گیرد و پس از 5 ثانیه استراحت عضله، دوباره این تکنیک انجام می گیرد.

Effleurage: شامل پخش و حرکت دادن عضلات همراه با سرعت و فشار می شود تا آرامش و انرژی تخلیه شده غدد لنفاوی مجددا بدست آید.

Wringing: در این تکنیک ماساژ درمانی، فیزیوتراپیست حرکات پیچشی و کششی انجام می دهد. از این تکنیک به منظور کاهش درد های مزمن و یا تقویت عضلات استفاده می شود.

Trigger point: درمان تریگر پوینت یا نقاط ماشه ای، یک تکنیک ماساژ درمانی برای کاهش درد و تسکین درد عضلانی است. شیوه این ماساژ درمانی به صورت اعمال فشار به عضلات است که البته اعمال فشار توسط فیزیوتراپیست و در نقاط خاص و سنجیده صورت خواهد گرفت.

مزایای ماساژ درمانی

به طور خلاصه می توان به موارد زیر به عنوان مزایای ماساژ درمانی اشاره کرد:

  • درمان آرنج تنیس
  • درمان سیاتیک
  • کاهش آرتروز زانو
  • بهبود وضعیت بدن
  • تسکین درد های عضلانی
  • تسکین صدمات ورزشی
  • کاهش درد مزمن
  • تسکین درد قاعدگی
  • کاهش درد زایمان
  • بهبود کیفیت خواب
  • ترشح هورمون اندورفین
  • مکمل درمان بیماری پارکینسون و بیماری MS
  • رفع تنش و اضطراب
  • ترویج و بهبود گردش خون

در چه نواحی و  مواردی ماساژ درمانی صورت نمی گیرد؟

به طور کلی در شرایط و نواحی زیر ماساژ درمانی صورت نمیگیرد:

  • نواحی پر مو
  • پوست حساس
  • عفونت های باکتریایی
  • تومور بدخیم سرطانی
  • وجود تومور در منطقه ماساژ
  • زخم باز
  • مشکل در گردش خون فرد (ترومبوز)

کلینیک آرنیکا همراه با خدمات تخصصی ماساژ در اهواز

با توجه به کاربردهای مختلف ماساژ درمانی در علم فیزیوتراپی و توانبخشی، مراجعه به یک کلینیک خوب که دارای ماساژورهای حرفه ای و متخصص است اهمیت دارد. کلینیک فیزیوتراپی آرنیکا در اهواز این شرایط را برای متقاضیان استان خوزستان در شهر اهواز فراهم کرده است. کلینیک آرنیکا به عنوان یک کلینیک تخصصی ماساژ در اهواز مطرح است و علاوه بر این خدمات، خدماتی همچون طب سوزنی و درای نیدلینگ را نیز ارائه می دهد.

سوالات متداول

  1. آیا ماساژ درمانی باعث لاغری می شود؟

ماساژ بافت عمیق، جریان خون و گردش لنفاوی را تشویق می کند که به سم زدایی و کاهش وزن نیز کمک شود. ماساژ با استفاده از تکنیک های خاص می تواند همراه با رژیم ورزشی مناسب و رژیم غذایی طبیعی کامل، به کاهش چربی کمک کرده و اضافه وزن را از بین ببرد.

  1. آیا ماساژ برای واریس مفید است؟

ماساژ درمانی به دلایل زیادی درمان موثری برای واریس نیست. از نظر پزشکی، علت زمینه ای واریس، نارسایی مزمن وریدی بوده و این مشکل با ماساژ برطرف نمی شود.

  1. آیا ماساژ برای درد سیاتیک خوب است؟

بله، یکی از روش های درمان سیاتیک، ماساژ درمانی در نقاط خاص توسط فیزیوتراپیست است. ماساژ درمانی توسط افرادی که از تکنیک های ماساژ آگاهی ندارند، می تواند موجب بیشتر شدن درد و شدت گرفتن بیماری شود.

  1. چه ماساژی برای سردرد موثر است؟

از آنجا که از فشار قوی همراه با ضربات آهسته برای ماساژ لایه های عمیق عضلات استفاده می شود، ماساژ بافت عمیق می تواند ماهیچه های کشیده را که ممکن است علت اصلی سردرد باشد، شل کند. بنابراین ماساژ بافت عمیق برای درمان سردرد موثر است.

  1. چه کسانی نباید ماساژ بگیرند؟

هر زمان که تب دارید، حتی اگر تب ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا یا برخی عفونت های دیگر باشد، نباید ماساژدرمانی انجام دهند. افرادی با بیماریهای مسری، لخته شدن خون، باردار، بیماریهای کلیوی یا بیماریهای کبدی، مبتلا به سرطان، التهاب و فشار خون کنترل نشده نیز گزینه خوبی برای انجام ماساژ نیستند.

  1. آیا ماساژ متابولیسم را افزایش می دهد؟

مطالعات نشان می دهد که ماساژ نه تنها می تواند به شل شدن و بهبود عضلات کمک کند، بلکه می تواند متابولیسم بدن را نیز تحریک کند. متابولیسم فعال بدن بدین معناست که بدن شما می تواند مواد مغذی را بسیار سریعتر بسوزاند و منجر به کاهش چربی می شود.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *