تاثیرات مثبت فیزیوتراپی روی عوارض ناشی از کویید-19

کرونا ویروس

در ابتدای سال 2020، همه‌گیری جهانی ویروس کرونا، کل جهان را به سوی بن بست برد. این بیماری باعث بروز عوارض بسیار، تغییرات زیادی در موقعیت­های شخصی و شغلی و مرگ و میر شد. گسترش سریع آن در انسان با تب بالای 38 درجه و مشکلات حاد تنفسی که در نهایت به مرگ بیماران منجر می­شد، از جمله مهم ترین نگرانی­ مبتلایان و اطرافیان بود. این بیماری در ابتدا بسیار وحشتناک و نابود کننده ظاهر شد و سویه­های مختلف آن طی ماه­ها در بین مردم شیوع پیدا کرد.

با گذشت زمان و طبق تحقیقات مشخص شد که کرونا ویروس از راه تماس با سطوح و تنفس به سایرین منتقل می­شود. بنابراین با ماسک، محلول ضدعفونی و با احتیاط بسیار، مردم به امور روزمره خود مشغول شدند. همچنین با توجه به وضعیت اورژانسی ناشی از همه گیری کووید-19 و عوارض آن، متخصصان فیزیوتراپی نقش اساسی در بهبود عملکرد بیماران، استقلال در انجام امور روزمره و افزایش کیفیت زندگی داشتند و دارند.

به علاوه، علم فیزیوتراپی خیلی زود به این نتیجه رسید که فیزیوتراپی باید برای کاهش عوارض پس از بهبودی کرونا با هدف بهبود عملکرد فیزیکی و فعالیت های روزمره زندگی ادامه پیدا کند. بزرگترین دلیل ادامه فیزیوتراپی پس از بهبودی کرونا، پایین آمدن عملکرد فیزیکی و اختلال در انجام فعالیت­های روزمره زندگی است. همچنین برنامه فیزیوتراپی برای بیماران با شرایط متفاوت باید فردی بوده و برای همان بیمار طراحی شده باشد. چرا که برنامه­ها با تمرکز بر عملکرد بیمار و عوارضی که توسط او مطرح شده است، ارائه می­شود.

علائم کرونا ویروس

از جمله شایع‌ترین علائم کرونا ویروس، مشکلات تنفسی است که باعث می‌شود بیماران به تکنیک‌هایی که تنفس را بهبود می­بخشد، نیاز داشته باشد. سایر علائم کرونا شامل تب، سرفه، گلودرد، آبریزش بینی، پایین بودن سطح اکسیژن خون، خستگی، ضعف عضلانی و مشکلات گوارشی از جمله اسهال و تهوع و است. در کرونا ویروس، هنگامی که بیمار علائم تنفسی شدید دارد، ممکن است به نارسایی تنفسی و به اصطلاح سندرم حاد تنفسی دچار شده باشد. سندرم حاد تنفسی در کرونا ویروس معمولا پس از سایر علائم شروع می­شود و شروع آن بین 8 تا 12 روز پس از ابتلا است.

این سندرم با سرفه خشک شروع می‌شود که به دلیل تاثیر حداکثری ویروس کرونا روی بافت ریوی، تنگی نفس شدید را به دنبال دارد. در نتیجه، در بیماران با علائم سرفه خفیف و تنگی نفس، تصویربرداری ریه وجود قسمت­های کدر و تیره را نشان می­دهد. در مقابل، بیمارانی که دارای بیماری­های زمینه­ای مانند اختلالات عصبی، عضلانی و اختلالات مزمن انسدادی ریه هستند، ویروس به سرعت در ریه تکثیر شده و می­تواند عوارض شدید­تری به دنبال داشته باشد. با این حال، کرونا ویروس در بیمارانی که به نوع خفیف مبتلا شدند هم ممکن است تنگی نفس شدید در پی داشته باشد و نیاز به توانبخشی تنفسی باشد.

دلایل بروز کرونا ویروس

کرونا ویروس در بافت بدن بسیاری حیوانات وجود دارد و در بدن این جانوران مشکلی ایجاد نمی­کند. مشکل اصلی زمانی ایجاد می شود که جهش ژنتیکی ایجاد شده و این بیماری به بدن انسان منتقل شود. در صورت ابتلای انسان به کرونا ویروس، این بیماری حتی از طریق تنفس در کنار بیمار مبتلا به فرد سالم انتقال پیدا می­کند. تماس با سطوح آلوده به ترشحات عفونی کرونا ویروس و تماس با بزاق این بیماران به هر شکلی، سرعت سرایت را بالا می­برد.

تشخیص کرونا ویروس

تشخیص کرونا ویروس با آزمایش PCR که نمونه­های گلو و بینی را تجزیه و تحلیل می­کند، تست آنتی ژن که نسبت به آزمایش PCR درصد صحیح بودن آن کمتر است  و تصویربرداری از ریه ممکن است.

عوارض پس از بهبودی کرونا ویروس

از جمله عوارض پس از بهبودی کرونا ویروس، شامل التهاب ریه، دشواری تنفس، مشکلات قلبی، آسیب کلیوی و کبد، لخته شدن خون در رگ های خونی و کرونا ویروس طولانی مدت می­شود. علائم شایع کرونا ویروس طولانی مدت عبارتند از:

• سرفه
• خستگی
• درد مفاصل
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس یا مشکل در تنفس
• مشکلات حافظه، تمرکز یا خواب
• تشدید علائم پس از فعالیت های فیزیکی یا ذهنی
• تپش قلب
• سرگیجه هنگام ایستادن و سردرد
• افسردگی یا اضطراب
• از دست دادن بویایی یا چشایی
• ریزش مو

درمان کرونا ویروس

گام اول در درمان کرونا ویروس، بستگی به بالا بودن مقاومت و ایمنی بدن دارد. در گام های بعدی بسیار مهم است که اطراف بیمار کاملا ضدعفونی شود. بیمار از لحاظ بدنی تقویت شده و روحیه و انگیزه لازم برای مبارزه با ویروس به او انتقال داده شود. برای درمان کرونا ویروس همچنین فیزیوتراپی تنفسی و کمک به افزایش ظرفیت ریه توسط متخصصین توصیه شده است. همه این مراقبت­ها در حالی است که همراه بیمار برای محافظت از خود در برابر عفونت، توصیه های بهداشتی را انجام ­دهد.

در صورت ابتلای بیمار به کرونا ویروس درحالی که پیش از ابتلا به کرونا بیماری زمینه­ای دیگری دارد و یا با ضعف سیستم ایمنی در بدن مواجه است، این بیماری می­تواند بسیار شدید ظاهر شود. در صورت ابتلا به نوع شدید، کرونا ویروس باید به سرعت با اکسیژن مکمل، سرفه کردن، آنتی بیوتیک­ها و دستگاه ونتیلاتور از طریق بینی کنترل ­شود. با این حال، بیمارانی که علائم خفیف و حتی متوسط دارند، می­توانند از روش­ها و تکنیک­هایی مانند فیزیوتراپی قفسه سینه استفاده کنند.

تاثیرات فیزیوتراپی روی درمان کرونا ویروس

یکی از این تکنیک‌های فیزیوتراپی برای کرونا، فیزیوتراپی تنفسی است. از جمله تاثیرات فیزیوتراپی تنفسی روی کرونا این است که تنفس را بهبود می‌بخشد، پیشرفت بیماری را معکوس می­کند و نیاز به تنفس مصنوعی و اکسیژن را کاهش داده یا از آن جلوگیری می‌کند. البته برای بیماران مبتلا به کویید 19 در مرحله حاد که از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده می­کنند، شواهد محدودی در مورد تأثیر آن وجود دارد. در مقابل، در بیماران پس از ترخیص، تاثیرات فیزیوتراپی تنفسی روی کرونا به وضوح قابل مشاهده است. فیزیوتراپی تنفسی در قالب تمرین عضلات تنفسی، تمرینات دیافراگمی و تمرینات کششی منجر به افزایش ظرفیت ریه برای تنفس، استقامت، کیفیت زندگی و کاهش علائم اضطراب و افسردگی می­شود.

کرونا ویروس عفونی است و به سرعت گسترش می­یابد و نگرانی هایی در مورد استفاده از فیزیوتراپی قفسه سینه در بیماری های عفونی وجود دارد، چرا که ویروس کرونا معلق در هوا بوده و بسیار مسری است. شواهدی در مورد اینکه فیزیوتراپی قفسه سینه، کرونا را بهبود می­دهد و مانع از پیشرفت آن می­شود، وجود دارد. در مقابل عده­ای معتقدند، فیزیوتراپی تنفسی سرعت انتشار ویروس و عفونت را افزایش می­دهد و ممکن است باعث تشدید علائم کرونا شود. همه این­ها در حالی است که ذرات معلق در هوا برای فیزیوتراپی تنفسی در محدوده قابل تنفس نیست. در هر حال می توان از اقداماتی مانند استفاده از ماسک و سایر ابزارهای جلوگیری از ابتلا به کرونا ویروس استفاده کرد.

با توجه به مواردی که در بالا به آن اشاره شد، فیزیوتراپی تنفسی و توانبخشی ریه به واسطه فیزیوتراپی تنفسی و افزایش ظرفیت ریه قطعا می­تواند به بهبود عملکرد ریه کمک کند. فیزیوتراپی آرنیکا در اهواز با فیزیوتراپیست­های با تجربه، خدمات فیزیوتراپی متناسب با وضعیت بیمار برای درمان عوارض پس از بهبودی کرونا ارائه می­دهد. در مرکز فیزیوتراپی آرنیکا، خدمات فیزیوتراپی پس از بهبودی کرونا، علاوه بر خدمات فیزیوتراپی تنفسی، ماساژ درمانی برای دردهای عضلانی، تمرینات ورزشی برای بالا بردن ظرفیت ریه و همچنین هوم ویزیت برای کاهش هر چه بیشتر این عوارض توسط متخصصین این مرکز پیشنهاد می­شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر و همچنین رزرو نوبت آنلاین برای درمان عوارض پس از بهبودی کرونا و سایر درد­های عضلانی به صفحه اصلی کلینیک فیزیوتراپی آرنیکا در اهواز مراجعه کنید.

سوالات متداول

1. عوارض ابتلا به ویروس کرونا چیست؟

مبتلایان به کرونا ویروس به ویژه آنهایی که مبتلا به کرونای شدید بوده­اند، عوارض زیادی را تجربه می کنند که هفته ها، ماه ها و یا حتی سال ها پس از کووید-19 ادامه دارد. این اثرات بسیاری از سیستم های بدن از جمله قلب، ریه، کلیه، پوست، مو و مغز را درگیر می­کند.

2. چرا شرکت در جلسات فیزیوتراپی بعد از ابتلا به کرونا مهم است؟

تمرینات فیزیوتراپی پس از آسیب دیدگی بدن انجام می­شود و بدن را از لحاظ جسمانی تقویت می­کند. بنابراین افرادی که سابقه تروما، فلج، سکته مغزی، کرونا و سایر بیماری­های مزمن را دارند یا احتمال به ارث بردن بیماری‌های خاص در آنها وجود دارد، با فیزیوتراپی بهتر می­شوند.

3. فیزیوتراپی تنفسی و تمرینات ورزشی چه تاثیری روی کیفیت زندگی بیماران پس از کرونا دارد؟

انجام مداوم چند هفته فیزیوتراپی تنفسی و تمرینات ورزشی می تواند در افزایش اکسیژن خون، کاهش تنگی نفس، بهبود ضربان نبض و همچنین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به کووید-19 شدید پس از ترخیص از  بخش مراقبت­های ویژه، موثر باشد.

4. عوارض کرونا ویروس پس از بهبودی چیست؟

• مشکل در خواب، حافظه و تمرکز
• افسردگی و اضطراب
• سردرد و سرگیجه
• از دست دادن بویایی یا چشایی
• ریزش مو
• دشواری تنفس و مشکلات قلبی
• آسیب به کلیه و کبد
• سرفه
• ضعف، خستگی و درد مفاصل
• خستگی شدید پس از فعالیت های فیزیکی یا ذهنی

5. درمان عوارض پس از بهبودی کرونا چیست؟

در حال حاضر داروی تایید شده ای برای عوارض پس از بهبودی کرونا وجود ندارد، اما راهکار­هایی برای کاهش علائم پس از بهبودی از کرونا توسط متخصصان ارائه می­شود. مصرف مایعات زیاد و استراحت کافی، بهترین راهکار برای درمان عوارض پس از بهبودی کرونا است. درد­های عضلانی بدن و مشکلات تنفسی پس از بهبودی کرونا، پس از گذشت زمان بهبود می­یابند. اما بهترین راه پیگیری جلسات فیزیوتراپی تنفسی و سایر برنامه های فیزیوتراپی مرتبط با عوارض بیمار است.