آرتروپلاستی شانه عمل جراحی است که برای تعویض تمام یا بخشی از مفصل شانه انجام می‌شود. عمل تعویض مفصل شانه نسبت به تعویض مفصل زانو یا لگن کمتر رایج است. با این وجود سالانه حدود 65000 نفر در ایالات متحده جراحی تعویض مفصل شانه انجام می‌دهند. فیزیوتراپیست‌ها به افراد کمک می‌کنند پس از جراحی تعویض کامل یا جزئی شانه به سطح فعالیت قبلی خود بازگردند. فیزیوتراپیست‌ها متخصص حرکت هستند. آن‌ها کیفیت زندگی را از طریق مراقبت عملی، آموزش بیمار و حرکات تجویز شده بهبود می‌بخشند.
آرتروپلاستی شانه چیست؟
آرتروپلاستی شانه یک روش جراحی است که زمانی انجام می‌شود که سایر درمان‌ها، مانند دارو یا فیزیوتراپی، موثر عمل نکرده باشند. ملاقات با جراح ارتوپد به شما در تصمیم گیری برای انجام این جراحی کمک می‌کند. شرایطی که منجر به جراحی تعویض شانه می‌شود اغلب عبارتند از:
- استئوآرتریت شانه
- بیماری روتاتور کاف (پارگی عضله یا شکستگی عضلات روتاتور کاف)
- شکستگی شانه
دلایل کمتر رایج برای جراحی تعویض مفصل شانه عبارتند از:
- آرتریت روماتوئید
- استئونکروز – یک بیماری نادر که در آن سر استخوان بازو از کار می‌افتد
سه نوع مختلف از جراحی تعویض مفصل شانه وجود دارد. جراح ارتوپد شما با در نظر گرفتن عوامل مختلفی تصمیم می‌گیرد که کدام یک از این روش‌ها برای شما مناسب است.
انواع آرتروپلاستی شانه
- آرتروپلاستی کامل شانه: این جراحی شامل برداشتن انتهای دو استخوان در شانه و جایگزینی آن‌ها با قطعات مصنوعی است. قسمت بالایی استخوان بازو به شکل توپ است. به این استخوان “سر” شانه می‌گویند. سرشانه روی یک حفره کوچک در تیغه شانه قرار می‌گیرد تا مفصل شانه ایجاد شود. در طی جراحی استخوان سرشانه با یک ایمپلنت فلزی توپی شکل جایگزین می‌شود.
- همی آرتروپلاستی شانه: این جراحی یک تعویض جزئی مفصل شانه محسوب می‌شود. در این جراحی فقط سر استخوان بازو با یک توپ فلزی جایگزین می‌شود.
- آرتروپلاستی کامل شانه معکوس: در این روش، جراح توپ و حفره شانه را معکوس می‌کند. پزشکان این جراحی را زمانی توصیه می‌کنند که عضلات روتاتور کاف شانه آسیب دیده باشد. دستگاه پلاستیکی به بالای استخوان بازو و توپ فلزی به حفره متصل می‌شود. این به دلتوئید، یکی دیگر از عضله‌های شانه، اجازه می‌دهد تا حرکت کند. دلتوئید آسیب عضلات روتاتور کاف را جبران می‌کند. این جراحی می‌تواند دامنه حرکتی، قدرت و ثبات شانه شما را بهبود بخشد.
نقش فیزیوتراپی در آرتروپلاستی شانه
فیزیوتراپی شانه برای بهبود ایمن و سالم پس از آرتروپلاستی شانه حیاتی است. پس از جراحی، فیزیوتراپیست شما را راهنمایی می‌کند تا عملکرد شانه خود را بهبود بخشیده و درد حین بهبودی را محدود کنید. فیزیوتراپیست به شما کمک می‌کند تا با خیال راحت به سطح فعالیت قبلی خود بازگردید. هدف از فیزیوتراپی بعد از جراحی تعویض شانه، بازیابی توانایی شما برای انجام فعالیت‌های رومزه، وظایف شغلی و ورزش و تفریح است. فیزیوتراپی همچنین می‌تواند به شما برای آماده سازی برای جراحی تعویض مفصل شانه کمک کند. بنابراین فیزیوتراپی هم برای قبل از جراحی و هم برای بعد از جراحی تعویض مفصل شانه اهمیت زیادی دارد.
فیزیوتراپی قبل از آرتروپلاستی شانه
بهتر است قبل از جراحی آرتروپلاستی شانه با یک فیزیوتراپیست کار کنید. هرچه وضعیت فیزیکی شانه شما قبل از جراحی بهتر باشد، جراحی موفق‌تری خواهید داشت. فیزیوتراپیست شما یک برنامه سفارشی برای شما ایجاد خواهد کرد. این برنامه ممکن است شامل تقویت عضلات شانه، گردن و پشت باشد. تمرینات کششی ممکن است بخش مهمی از برنامه قبل از جراحی شما را تشکیل دهد. فیزیوتراپی نقش به سزایی در کاهش درد قبل از جراحی شانه ایفا می‌کند. بنابراین بهتر است برای کاهش درد قبل از جراحی به جای استفاده از مسکن از روش‌های فیزیوتراپی استفاده کنید. از فیزیوتراپیست خود بپرسید که چگونه می‌تواند به شما در مدیریت درد قبل از جراحی کمک کند. زیرا تحقیقات نشان می‌دهد بیمارانی که قبل از جراحی از داروهای مسکن استفاده می‌کنند نسبت به بیمارانی که این کار را نمی‌کنند، نتایج بدتری دارند.
فیزیوتراپی بعد از آرتروپلاستی شانه
پس از جراحی تعویض مفصل شانه احتمالاً دو تا سه روز در بیمارستان خواهید ماند. اگر شرایط پزشکی دیگری مانند دیابت یا بیماری قلبی دارید، ممکن است اقامت شما در بیمارستان طولانی‌تر باشد. شانه شما به مدت سه تا هشت هفته بسته به دستور جراح شما در اسلینگ یا آویز قرار می‌گیرد. فیزیوتراپیست شما بایدها و نبایدهای بیشتری را به شما آموزش می‌دهد تا به سرعت بهبودی شما کمک کند. فیزیوتراپی بعد از آرتروپلاستی شانه یک یا دو روز پس از جراحی شروع می‌شود. در این زمان از فیزیوتراپی بیماران بستری بهره خواهید برد. یک فیزیوتراپیست در بیمارستان به شما یاد می‌دهد که چگونه تمرینات خاص و کارهای ساده را انجام دهید. همچنین در مورد حرکات خاصی که باید از انجام آن‌ها اجتناب کنید به شما گفته می‌شود. فیزیوتراپیست ممکن است به شما یاد دهد که چگونه:
- با به رختخواب خواهد داخل شوید و از رختخواب بیرون بیایید.
- چگونه اسلینگ یا آویز شانه خود را برداشته و به درستی بپوشید.
- چگونه در حالی که شانه خود را در وضعیت ایمن نگه داشته‌اید، لباس بپوشید.
حتماً از فیزیوتراپیست خود سوال کنید که پس از ترخیص از بیمارستان چه کارهایی باید انجام دهید و چه کارهایی را نباید انجام دهید. این سوالات ممکن است شامل نحوه مدیریت درد پس از جراحی و تورم با سرما درمانی باشد. فیزیوتراپیست شما همچنین تمرینات ملایمی را برای کمک به بهبود و کاهش سفتی محل جراحی به شما آموزش می‌دهد. ممکن است در چند روز یا چند هفته اول به کمک دوستان یا خانواده در انجام فعالیت‌های روزانه نیاز داشته باشید. همچنین تا چند هفته بعد از جراحی نمی‌توانید رانندگی کنید. برای کمک به بهبودی، پس از جراحی از استعمال دخانیات و الکل خودداری کنید. اگر دیابت یا عدم تحمل گلوکز دارید، با پزشک خود برای مدیریت وضعیت خود پس از جراحی همکاری کنید.
فیزیوتراپی آرتروپلاستی شانه پس از ترخیص
هنگامی که از بیمارستان مرخص می‌شوید، ادامه فیزیوتراپی آرتروپلاستی شانه ضروری است. جراح و فیزیوتراپیست شما به عنوان یک تیم با شما همکاری خواهند کرد تا بهبودی ایمن شما را تضمین کنند. حتما با فیزیوتراپیست خود صحبت کنید تا بهترین تعادل بین ورزش و استراحت را بیابید. تمرینات مختلفی برای بعد از جراحی تعویض مفصل شانه تجویز می‌شود. فیزیوتراپیست شما در هر مرحله از بهبودی، مواردی را که برای شما بهترین هستند را به شما آموزش می‌دهد. برنامه درمانی شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تمرینات دامنه حرکتی: مهم است که در دو تا شش هفته اول پس از جراحی، شانه خود را به طور ناگهانی حرکت ندهید. فیزیوتراپیست شما با حرکات غیرفعال ملایم در جهت‌های مختلف به به بهبودی مفصل شانه کمک می‌کند. فیزیوتراپیست شما همچنین تمرینات ملایمی را برای انجام در خانه به شما آموزش می‌دهد.
- تمرینات تقویتی: فیزیوتراپیست شما را از طریق یک برنامه تقویت شانه راهنمایی می‌کند. در ابتدای تمرینات تقویتی تمرین می‌کنید که یک توپ را فشار دهید. هنگامی که زمان مناسب فرا برسد، فیزیوتراپیست از شما می‌خواهد از نوارها و وزنه‌های مقاومتی برای انجام تمرینات تقویتی ملایم استفاده کنید. اما تحرک شما در عرض چند هفته یا چند ماه به طول کامل برمی‌گردد.
- ماساژ درمانی: ماساژ درمانی یکی از موثرترین تکنیک‌های فیزیوتراپی آرتروپلاستی شانه است. ماساژ درمانی با تقویت گردش خون روند بهبود روند تسریع می‌کند. همچنین مانع از به وجود آمدن اسکار در محل جراحی می‌شود. ماساژ درمانی همچنین در کاهش درد ناشی از عمل جراحی نقش بسزایی را ایفا می‌کند.
سخن آخر
جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی شانه روشی تهاجمی برای درمان آسیب شانه است که به تشخیص پزشک ارتوپد انجام می‌شود. هر جراحی به خودی خود دارای عوارضی است که با انجام فیزیوتراپی قبل و بعد از جراحی می‌تواند به حداقل برسد. مرکز فیزیوتراپی آرنیکا ارائه دهنده انواع خدمات تخصصی فیزیوتراپی بویژه فیزیوتراپی شانه به متقاضیان گرامی می‌باشد.
سوالات متداول
- آرتروپلاستی شانه چیست؟
آرتروپلاستی شانه به معنای تعویض تمام یا بخشی از مفصل شانه است.
- فیزیوتراپی آرتروپلاستی شانه چه زمانی شروع می‌شود؟
فیزیوتراپی آرتروپلاستی شانه یک تا دو روز پس از انجام جراحی شروع می‌شود.
- فیزیوتراپی قبل از آرتروپلاستی شانه چه تاثیری دارد؟
فیزیوتراپی قبل از آرتروپلاستی شانه باعث کاهش درد قبل از جراحی و بهبود آمادگی برای انجام جراحی می‌شود.
- برنامه فیزیوتراپی بعد از آرتروپلاستی شانه شامل چه مواردی است؟
این برنامه اغلب شامل حرکات کششی، حرکات تقویتی و تکنیک‌های کمکی مانند ماساژ درمانی است.
بدون دیدگاه